---

Een bijzondere uitvoering van de Matthäus Passion van Bach 

Op zaterdag 8 maart 2025 zal een bijzondere uitvoering plaatsvinden van Bachs Matthäus Passion. De Dominicuskerk zal die dag het decor zijn van een meezingversie van Bachs meesterwerk, in een unieke bewerking met een Nederlandse Verteller. Overdag repeteren we samen met een begeleidingsensemble delen uit de Matthäus, om deze aan het einde van de dag uit te voeren. Veel mensen kennen en houden van de Matthäus, die elk jaar op veel plekken te beluisteren en soms ook mee te zingen is. In onze uitvoering neemt de verteller de traditionele rol van de Evangelist op zich, maar dan als verteller in plaats van solist.

Klik hier voor de uitprintbare flyer 

Omdat we alleen de meest toegankelijke delen zullen instuderen en uitvoeren, èn omdat we deze zullen uitvoeren met hulp van een verteller in de onvergelijkelijke Dominicuskerk, zal het concert ook bijzonder geschikt zijn voor een publiek dat nog niet zo bekend is met de Matthäus Passion. De ervaring leert dat de uitvoering zelfs zeer geschikt is voor kinderen, omdat het verhaal heel begrijpelijk maar niet kinderachtig verteld wordt.

Bent u al bekend met deze legendarische werken of heeft u zin om dit werk (nog) eens uit te voeren? Geeft u zich dan snel op en doe mee!
De aan deelname verbonden kosten zijn € 41,50*. Hiervoor ontvangt u het deelnemersbewijs.

Groepsinschrijvingen 

U kunt zich ook met meerdere zangers tegelijkertijd inschrijven. Vanaf 10 deelnemers ontvangt u al een korting van € 2,50 p.p. en vanaf 20 zangers zelfs € 5,00 korting p.p, op de deelnamekosten. Wilt u met een groep inschrijven stuurt u dan een e-mail naar info@singalongevents.nl. Vermeld daarbij met hoeveel personen u wilt inschrijven. Vervolgens krijgt u van ons een kortingscode, waarmee u online kunt inschrijven.

Extra repetitie
Als deelnemer bent u ook van harte welkom bij de extra repetitie op zaterdag 22 februari 2025 tussen 10.00 uur en 16.00 uur in ‘De Regenboog’ te Leiden. Tijdens deze extra repetitie krijgt u niet alleen de kans om uw noten nog beter in te studeren, maar maakt u gelijk kennis met de andere zangers en zangeressen. Laat deze kans niet liggen!
Deelname aan de extra repetitie kost € 16,50*. U kunt zich opgeven via het inschrijfformulier.

U kunt voor deze repetitiedag een lunch bestellen à € 11,00.
De lunch bestaat uit een assortiment broodjes (ook vegetarisch), krentenbol, fruit & consumptie.

Luisteren/Toegangskaarten voor de uitvoering
Heeft u fans die graag naar de uitvoering komen luisteren? Voor hen kunt u toegangskaarten bestellen. Verras uw vrienden met een luisterkaartje! Aanvang van het concert is 16.30 uur en het duurt tot 18.00 uur. U kunt natuurlijk ook luisterkaarten bestellen als u niet deelneemt aan de Matthäus Passion scratch. Een toegangskaart voor het concert kost € 17,50*.

Een ingekorte versie van de Matthäus Passion

Voor zover bekend heeft Bach zelf in Leipzig vier uitvoeringen van de Matthäus Passion verzorgd: in 1727, 1729, 1736 en in 1740. Nadat Bach in 1750 overleden was, raakte dit meesterwerk in vergetelheid. Op 11 maart 1829 verzorgde Felix Mendelssohn Bartholdy voor het eerst sinds Bachs overlijden een ingekorte uitvoering met de Singakademie te Berlijn. Mede door zijn inspanningen werd Bachs muziek steeds meer uitgevoerd. Rond 1900 was de Matthäus Passion een vast onderdeel van het concertrepertoire geworden.
Tijdens de Matthäus Passion op zaterdag 8 maart 2025 in Amsterdam zingen wij een ingekorte versie, zoals Felix Mendelssohn Bartholdy ook uitvoerde. De aria’s en koordelen zullen gewoon in de originele Duitse versie zijn, de Verteller brengt de teksten van de Evangelist in een Nederlandse bewerking tot leven.

De uitvoering
Luisteren naar onze uitvoering van maart 2024 van de Matthäus Passion in de Dominicuskerk. De uitvoering begint precies na 15 minuten.
Klik op deze link om de uitvoering te bekijken.

Partituur 
U kunt alle uitgaven van de Matthäus Passion gebruiken. U kunt bij ons ook een partituur kopen. Deze partituur bevat alle te zingen delen en kost maar € 18,50 inclusief verzendkosten.

Oefen-cd’s

Om het instuderen te vergemakkelijken, kunt u bij ons ook ingezongen oefen-cd’s bestellen per stemsoort.  U kunt de oefenbestanden ook digitaal ontvangen: bestel de oefen-cd en schrijf in het opmerkingenvak: ‘graag digitaal verzenden.’ U ontvangt dan de oefen-cd van de door u gekozen stemsoort in mp3-formaat, zodat u deze kunt downloaden.

U kunt via de website Choralia uw zangpartij gratis beluisteren.
Ook via de website Cyberbass kunt u gratis uw zangpartij beluisteren.
Via de website Koorpartijen is het ook mogelijk gratis uw zangpartij te beluisteren.

Tickets

Let op: wanneer u uw tickets heeft besteld, ontvangt u een e-mail met uw tickets, een informatiebrief met onder andere de kledingvoorschriften. Deze e-mail wordt slechts één keer verstuurd. Bewaar de tickets en informatiebrief daarom goed. Als u de tickets kwijtraakt, kunt u deze voor € 2,50 bij ons nabestellen. U kunt deze aanvragen door een mail te sturen naar secretariaat@singalongevents.nl.

Spam

Regelmatig worden onze e-mails met tickets bij veel ontvangers aangemerkt als SPAM.
Na betaling ontvangt u altijd direct uw tickets en informatiebrief. Kijk daarom  in uw mailbox bij ongewenste e-mails.

Repetitieschema

Indeling van de scratchdag zaterdag 8 maart 2025 in de Dominicuskerk te Amsterdam.

09.30 uur Kerk open
10.00 uur Aanvang repetitie
11.15 uur Pauze
11.30 uur Vervolg repetitie
12.30 uur Pauze
13.30 uur Vervolg repetitie
16.00 uur Pauze/zaal open voor publiek
16.30 uur Aanvang concert
18.00 uur Einde concert

In de pauzes zijn koffie, thee, frisdrank en versnaperingen tegen betaling verkrijgbaar

Locatie/route

De Dominicuskerk – Spuistraat 12 te Amsterdam

De Dominicuskerk is op loopafstand van het Centraal Station van Amsterdam te bereiken. Als u vanaf het station een paar honderd meter de Spuistraat inloopt, ziet u aan uw rechterhand al gauw de langgerekte flank van het kerkgebouw. De ingang van de kerk bevindt zich om de hoek, in de Korte Korsjespoortsteeg. Er is parkeergelegenheid in de parkeergarage aan de Prins Hendrikkade aan de voorzijde van het Centraal Station en in de parkeergarage van het Renaissance-hotel dat aan het Kattegat ligt, pal naast de kerk. Denkt u er echter wel aan dat de parkeertarieven in de binnenstad zeer hoog zijn.

Parkeren + Reizen (P+R)

P+R staat voor Parkeren en Reizen. In Amsterdam betekent dit dat u uw auto voordelig en snel aan de rand van de stad parkeert (P) en met het openbaar vervoer (OV) naar het centrumgebied reist. Lees meer over Parkeren + Reizen (P+R).

---

Routebeschrijving extra repetitie Leiden

De extra repetitie op zaterdag 22 februari 2025 zal plaatsvinden van 10.00 tot 16.00 uur in ‘De Regenboog’ te Leiden.
Adres: Watermolen 1, 2317 ST Leiden.

Klik hier voor een routebeschrijving. Parkeren is gratis in de buurt.

Met openbaar vervoer
U neemt bus 3 of 4 richting Merenwijk vanaf Leiden Centraal station. Uitstappen halte Valkenhorst.
Loop richting winkelcentrum. Daar zie je de kerk.
De regenboogkerk is een moderne kerk uit de jaren 1970.

---

Dirigenten/solisten/orkest

Marie Anne Jacobs – Alt

De alt Marie Anne Jacobs beschikt over een bijzondere stem. Met haar warme, donkere timbre onderscheidt zij zich van een mezzosopraan. Dit specifieke type stem komt weinig voor en verrast mensen keer op keer. Zo ook Paul Esswood, de beroemde Engelse countertenor. In de masterclasses die Marie Anne bij hem volgde in Frankrijk en Florence, was hij onder de indruk van haar stem. Hij inviteerde haar voor concerten in Engeland en Polen. In Bydgoszcz in Polen brachten zij een programma met aria’s en duetten uit Händels grote oratoria o.l.v. Capella Bydgostiensis.
De stem van Marie Anne Jacobs past bijzonder goed bij oude muziek en daar is zij dan ook met grote regelmaat in te horen. Zo heeft zij meegewerkt aan concerten in Aalst, België, in de Bachcantate serie van Patrick van Goethem samen met onder meer de tenor Ludwig van Gijsegem en in een Jubileumconcert in Nieuwkerken-Waas onder leiding van Lieven Deroo. Ook in Nederland heeft zij reeds vele Bachcantates uitgevoerd onder andere onder leiding van Jaap Hillen, Harry Brasser, Hans van der Toorn en in de Geertekerk in Utrecht o.l.v. Johan Rooze.
Marie Anne Jacobs is een veelgevraagd solist voor de bekende grote koor/oratoriumwerken. Daarnaast wordt zij vaak benaderd voor solowerken voor alt en orkest/ensemble. Zij beperkt zich hier echter geenszins toe, werken uit andere stijlperioden staan geregeld op haar lessenaar, zoals bv. Messe Solennelle van Rossini, de Alt-Rhapsodie van Brahms en Rejoice in the Lamb van Britten. Ook opera-aria’s van Rossini en Donizetti schuwt Marie Anne niet.
Het Lied heeft een ook speciaal plekje bij Marie Anne. Met haar begeleider Frans van Tuijl en violist Hans Rijkmans geeft zij regelmatig recitals met werken van diverse componisten. Met Frans van Tuijl en alt-violist Pieter Das is Marie Anne Jacobs te gast geweest in het live Radio 4 programma Spiegelzaal van de AVRO. Zij hebben hier de twee liederen voor alt, alt-viool en piano, opus 91 van Johannes Brahms uitgevoerd. Marie Anne heeft samen met Frans van Tuijl diverse masterclasses gevolgd op het gebied van het lied, onder andere bij Jard van Nes, Udo Reinemann en Margreet Honig.
Naast het solistisch werk zingt Marie Anne Jacobs in het Ensemble PA’dam onder leiding van Maria van Nieukerken. Tevens treedt zij regelmatig op in Project Ensembles waar mee zij een programma van H. Schein heeft uitgevoerd. Marie Anne Jacobs is afgestudeerd aan de Schumann Akademie bij de bekende Nederlandse sopraan Ank Reinders. Om zich te kunnen blijven ontwikkelen wordt Marie Anne nu gecoacht door de zangpedagoge en sopraan Marjan Kuiper.

Marijn Zwitserlood – Bariton

Bariton Marijn Zwitserlood studeerde zang aan het conservatorium van Utrecht bij Harry Peeters en voltooide zijn opleiding in 2006. Kort daarna behaalde hij de tweede prijs op het Christina Deutekom Concours. Hij volgt regelmatig lessen bij Manuela Ochakovski en volgde masterclasses bij onder andere Christa Ludwig en Sergei Leiferkus.

Al tijdens zijn conservatoriumtijd was Marijn een veelgevraagd solist bij koren en orkesten in Nederland. Hij soleerde in verschillende werken van Bach, Brahms, Mozart, Verdi en anderen. In 2023 zong hij de rol van Berend Boef in Mozart vs. Salieri en in 2022 de rol van Karel Stekelveer in Trijn. Andere operarollen zijn onder meer Dulcamara in l’Elisir d’amore, Schaunard in La Bohème en Don Alfonso in Cosi fan tutte. Marijn is ook remplaçant bij het koor van de Nationale Opera.

 

 

Niek van der Meij – Organist

Niek van der Meij studeerde hoofdvak orgel bij Bert Matter en Leo van Doeselaar aan het Koninklijk Conservatorium te Den Haag.
In 1996 sloot hij zijn studie af met het diploma Uitvoerend Musicus. Vervolgens studeerde hij enige jaren aan de Hochschule der Künste te Berlijn waar hij cum laude afstudeerde. Daarnaast volgde hij masterclasses bij Albert de Klerk en Charles de Wolff.
Niek van der Meij is naast organist ook repetitor/begeleider van diverse koren in en rond zijn woonplaats Katwijk, en speelt regelmatig met het Radio Filharmonisch Orkest.

 

 

 

 

Con Sequenza kamerorkest

Con Sequenza is een kamerorkest uit Delft met een gevarieerd repertoire, van klassieke muziek tot werken van hedendaagse componisten. Het orkest bestaat uit ongeveer 30 enthousiaste muzikanten die samen werken om muziek van verschillende stijlen uit te voeren te brengen. Het orkest geeft regelmatig concerten, waar ze hun passie voor muziek met het publiek delen. In februari 2025 geven ze een concert rondom Delftse componisten, waarmee ze lokale componisten in de schijnwerpers zetten. LEES MEER

 

Martin van der Brugge – Dirigent

Martin van der Brugge (1966) behaalde zijn diploma orkestdirectie aan het Rotterdams Conservatorium in 1990 en zijn diploma koordirectie aan het Koninklijk Conservatorium te Den Haag in 1994. Hij volgde onder meer lessen bij Arie van Beek, Jan Boogaarts en Ed Spanjaard. Tevens nam hij deel aan internationale masterclasses, waaronder de Wiener Meisterkurs onder leiding van Julius Kalmar. In 1993 nam hij deel aan het internationale dirigentenconcours Dinu Niculescu in Braçov (Roemenië) en kwam tot de halve finale.
Naast het dirigeren heeft hij met succes de eerste Masterclass voor dirigenten in Bulgarije georganiseerd. In 1996 heeft hij in Bulgarije ook concerten gegeven met het Vidin Philharmonic Orchestra, waarvan hij vaste gastdirigent was.
In het seizoen 2004 was Martin benoemd gastdirigent van het Mersin State Opera and Ballet in Turkije. Verschillende producties, waaronder Rigoletto van Verdi, zijn onder zijn leiding uitgevoerd. In Nederland heeft Martin Sing Along Events opgericht voor het opzetten van meezingevenementen.

 

 

Nieuwsbrief november 2024

Johann Sebastian Bach stond niet hoger op de lijst van kandidaten voor de functie van Thomascantor in Leipzig vanwege zijn reputatie en status op dat moment. Hoewel Bach bekendstond als een briljante organist en een begenadigd componist, werd hij in zijn tijd vooral gewaardeerd als vakman binnen de kerkmuziek en minder als een “publiekslieveling” zoals Telemann. Georg Philipp Telemann genoot brede bekendheid en werd geprezen om zijn veelzijdigheid en toegankelijke muziekstijl. Christoph Graupner had eveneens een sterke reputatie als hofcomponist en leek door zijn diplomatieke ervaring geschikt om de veeleisende taken van een Thomascantor te combineren met het politieke spel binnen Leipzig.

Bachs positie werd bovendien beïnvloed door de praktische en sociale verwachtingen van het stadsbestuur. Zij zochten een kandidaat die niet alleen muzikaal bekwaam was, maar ook goed kon omgaan met de bestuurlijke eisen van de functie, zoals het leiden van de muziekschool en het onderhouden van een goede relatie met de kerkgemeenschap. Bachs wat eigenzinnige karakter en zijn focus op artistieke perfectie werden gezien als mogelijk obstakels.

Leipzig koos uiteindelijk voor Bach omdat hij, ondanks hun aarzeling, onmiskenbare muzikale kwaliteiten liet zien. Bovendien hadden ze door de weigeringen van Telemann en Graupner beperkte opties. Na zijn auditie en een sterke aanbeveling van verschillende invloedrijke figuren, waaronder de prins van Köthen, wisten de bestuurders dat Bach een solide keuze was. Ironisch genoeg bleek de keuze voor Bach een zegen. Zijn vernieuwende benadering van kerkmuziek tilde Leipzig naar nieuwe hoogten. Door zijn passie voor muziek en zijn zoektocht naar perfectie maakte hij de stad tot een belangrijk centrum in de klassieke muziekgeschiedenis.

Zing mee met de Matthäus Passion van Bach met verteller
Programma: Delen uit de Matthäus Passion van Bach met verteller
Datum: zaterdag 16 maart 2024
Locatie: Dominicuskerk, Amsterdam
Inschrijven: via het inschrijfformulier
Locatie: Dominicuskerk Amsterdam
Toegangskaarten voor het concert om 16.30 kunt u hier bestellen.
Extra oefendag: op zaterdag 2 maart 2024 van 10:00 – 16:00 uur in Leiden
Inschrijven via het inschrijfformulier.

---

Help ons met verspreiden van flyers en ontvang korting! 

Draagt u Sing Along Events een warm hart toe? Als u ons helpt flyers te verspreiden, ontvangt u van ons korting op de deelnameprijs voor een van onze evenementen. U kunt de flyers in de plaatselijke supermarkt ophangen, neerleggen in de buurtbibliotheek of meenemen naar uw koor. Stuur ons een e-mail met uw adresgegevens, en dan sturen wij u een enveloppe met 50 flyers toe. Als u meer flyerboekjes wilt verspreiden, laat het ons dan weten. . Stuur een mail naar secretariaat@singalongevents.nl met uw (post)adres waar we de flyers naartoe kunnen sturen. Als dank ontvangt u een kortingsbon van 5 euro voor een van onze evenementen.

 

---

Adverteren in uw programmaboekje?  

Sing Along Events wil graag adverteren in het programmaboekje van uw koor, zodat wij uw concert kunnen sponsoren. Stuur een mail naar info@singalongevents.nl of neem telefonisch contact met ons op.

---

Oude nieuwsbrieven

---

Nieuwsbrief oktober 2023

De opening van Bachs Matthäus Passion begint puur instrumentaal, zonder tekst. De toonsoort die Bach hier gebruikt is e-klein, dat in die tijd symbool stond voor droefenis mét een sprankje hoop.

Het muziekgenre waar Bach in de beginmaten naar verwijst, is de tombeau. De tombeau is een langzame, statige Franse dans uit de 17e eeuw die uitdrukking geeft aan zwaarmoedige emoties. Dat blijkt bijvoorbeeld uit een zacht pulserende bas, waar je ook wel doodsklokken in kunt horen. Een ander kenmerk van de tombeau zijn stijgende en dalende melodielijnen met kleine toonafstanden die een beetje wringen. Weelderige lijnen van de blazers en de strijkers bloeien op en gaan weer de diepte in. Je hoort als luisteraar meteen: dit is een dramatisch begin van een tragisch verhaal.

Dan volgt het retorische vraag- en antwoordspel. ‘Zie’, zingt koor I, waarop koor II met gespeelde naïviteit vraagt: ’wie?’, waarop het veelbetekenende antwoord luidt: ‘de bruidegom’. Dat is een van de sleutelwoorden uit de Matthäus, direct afkomstig uit het oudtestamentische ‘Hooglied’. Helemaal aan het eind van de passie, wordt in het slotkoor wederom gerefereerd aan datzelfde Hooglied en aan de eenwording van bruid en bruidegom, sinds de middeleeuwen een symbool voor de eenwording van Christus en zijn kerk.

Het openingskoor kreeg van Bach een voor zijn tijd ongekend grote omvang. Aan het dubbelkoor wordt nog een derde zanglijn toegevoegd, vaak gezongen door een jongenskoor. Dit koor zingt een oud luthers koraal, ‘O Lamm Gottes, Unschuldig’. Voor de kerkgemeente een ware meezinger, door Bach op ingenieuze wijze door het geheel geweven. Hier komen de leidmotieven van de hele passie langs: het onschuldige Lam, aan het kruis geslacht, het geduld van de lijdende Jezus, de zonde der mensheid als vooruitwijzing naar het verraad van Judas. Hier al klinkt het ‘Aus Liebe’, als voorbode van de aria, en ook het ‘Erbarme dich’ krijgt al een verwijzing in deze koraaltekst. Er is een voortdurende wisselwerking tussen de vragen en antwoorden van de twee koren, en het meer beschouwelijke commentaar van het koraal daarboven.

 

---

Nieuwsbrief september 2023

De Compositie

De Matthäus Passion is een complex stuk dat verschillende muzikale elementen combineert, waaronder koren, aria’s, recitatieven en instrumentale intermezzo’s. Het werk is verdeeld in twee delen, elk met zijn eigen scènes en personages. De muziek van Bach weerspiegelt de diepe emoties en het dramatische karakter van het passieverhaal. De koren zijn majestueus en ontzagwekkend, terwijl de aria’s en recitatieven de menselijke emoties van verdriet, twijfel en berouw uitdrukken.

De Nederlandse Vertelling

Hoewel de Matthäus Passion een religieuze compositie is, spreekt het een universele boodschap van menselijk lijden, hoop en verlossing uit. Wat deze uitvoering van de Matthäus Passion uniek maakt, is de keuze om de rol van de evangelist in het Nederlands te spreken. De evangelist speelt een cruciale rol in het verhaal door de gebeurtenissen te vertellen en de verschillende personages te karakteriseren. Het gebruik van het Nederlands voegt een extra laag van begrip en verbondenheid toe voor het Nederlandstalige publiek.
De verteller in het Nederlands brengt het verhaal dichter bij het publiek en maakt de betekenis van de tekst nog toegankelijker. Het stelt de luisteraars in staat om de diepe emoties en de  boodschap van de Matthäus Passion op een meer directe manier te ervaren.

---

Onderstaand de oude nieuwsbrieven van afgelopen jaren.

Nieuwsbrief januari 2020

Honderd jaar na het ontstaan van de Matthäus Passion stond de Duitse componist Felix Mendelssohn aan de wieg van de wederopstanding van Bachs muziek. In de Berliner Singakademie voerde hij in 1829 de Matthäus met overweldigend succes op. De jonge dirigent en componist had toen al indruk gemaakt met een eigen opera en het dirigeren van een ‘eigen’ orkest, gefinancierd door zijn rijke vader.
Bachs muziek vond veel weerklank onder het publiek van de 19^e eeuw: het werk imponeerde als romantisch aansprekende kerkmuziek, maar ook als Duits cultureel erfgoed. Niet lang daarna verschenen allerlei zang- en gebedenboeken (Bunsen, 1833) en een publicatie van oude protestante kerkmuziek voor de dagelijkse praktijk. De Bach-traditie bloeide vooral op in de niet-kerkelijke zangverenigingen en koren.

Dankzij de inspanningen van de jonge Mendelssohn kon de muziek van Bach de eeuwen overleven, en behoort de Matthäus Passion nog altijd tot de meest uitgevoerde klassieke werken. Wij zingen op zaterdag 16 maart 2024 dit mooie werk uit in een ingekorte versie in de Dominicuskerk in Amsterdam. Wilt u meezingen in het koor (de repetities beginnen om 10.00 uur), dan kunt u zich inschrijven via het inschrijfformulier.

 

---

 

Nieuwsbrief december 2019

Het Weihnachtsoratorium (BWV 248) ofwel Kerstoratorium (Oratorium Tempore Nativitatis Christi) is een oratorium dat uit zes afzonderlijke delen bestaat. De delen zijn onderling wel verbonden, maar zijn eigenlijk zes aparte stukken, die stuk voor stuk zwaar leunen op eerder door Bach geschreven werk.

Zo schreef Bach een aanpassing van Tönet, ihr Pauken! Erschallet, Trompeten! (BWV 214). Dit was een ‘wereldlijk’ werk, want niet voor de kerk geschreven. Het staat ook wel bekend als de Felicitatiecantate, die Bach schreef voor de Verjaardag van Keurvorstin/Koningin Maria Josepha op 8 december 1733.

Ook een andere verjaardagscantate werd door Bach hergebruikt, namelijk Laßt uns sorgen, laßt uns wachen. Herkules auf dem Scheidewege (BWV 213). Dit keer was de jarige de Keurprins Friedrich Christian, die op 5 september 1733 werd gefêteerd op het werk.

En dan zijn er waarschijnlijk ook nog enkele bewerkingen uit de verloren gegane Markus Passion, door Bach geschreven in 1731: Lasset uns nun gehen gen Bethlehem en Wo ist der neugeborne.

Het Weihnachtsoratorium werd geschreven voor de periode van Kerst 1734 tot en met Driekoningen 1735. De zes delen werden dan ook uitgevoerd op Eerste, Tweede en Derde Kerstdag, en daarna nog op nieuwjaarsdag, de eerste zondag na nieuwjaar en op Driekoningen. Zo konden mensen lekker lang genieten van alweer een meesterstuk van Bach.

---

---

Nieuwsbrief november 2019

De opening van Bachs Matthäus Passion begint puur instrumentaal, zonder tekst. De toonsoort die Bach hier gebruikt is e-klein, dat in die tijd symbool stond voor droefenis mét een sprankje hoop.

Het muziekgenre waar Bach in de beginmaten naar verwijst, is de tombeau. De tombeau is een langzame, statige Franse dans uit de 17e eeuw die uitdrukking geeft aan zwaarmoedige emoties. Dat blijkt bijvoorbeeld uit een zacht pulserende bas, waar je ook wel doodsklokken in kunt horen. Een ander kenmerk van de tombeau zijn stijgende en dalende melodielijnen met kleine toonafstanden die een beetje wringen. Weelderige lijnen van de blazers en de strijkers bloeien op en gaan weer de diepte in. Je hoort als luisteraar meteen: dit is een dramatisch begin van een tragisch verhaal.

Dan volgt het retorische vraag- en antwoordspel. ‘Zie’, zingt koor I, waarop koor II met gespeelde naïviteit vraagt: ’wie?’, waarop het veelbetekenende antwoord luidt: ‘de bruidegom’. Dat is een van de sleutelwoorden uit de Matthäus, direct afkomstig uit het oudtestamentische ‘Hooglied’. Helemaal aan het eind van de passie, wordt in het slotkoor wederom gerefereerd aan datzelfde Hooglied en aan de eenwording van bruid en bruidegom, sinds de middeleeuwen een symbool voor de eenwording van Christus en zijn kerk.

Het openingskoor kreeg van Bach een voor zijn tijd ongekend grote omvang. Aan het dubbelkoor wordt nog een derde zanglijn toegevoegd, vaak gezongen door een jongenskoor. Dit koor zingt een oud luthers koraal, ‘O Lamm Gottes, Unschuldig’. Voor de kerkgemeente een ware meezinger, door Bach op ingenieuze wijze door het geheel geweven. Hier komen de leidmotieven van de hele passie langs: het onschuldige Lam, aan het kruis geslacht, het geduld van de lijdende Jezus, de zonde der mensheid als vooruitwijzing naar het verraad van Judas. Hier al klinkt het ‘Aus Liebe’, als voorbode van de aria, en ook het ‘Erbarme dich’ krijgt al een verwijzing in deze koraaltekst. Er is een voortdurende wisselwerking tussen de vragen en antwoorden van de twee koren, en het meer beschouwelijke commentaar van het koraal daarboven.

Zing mee met onze uitvoering van de Matthäus Passion op zaterdag 16 maart 2024 in de Dominicuskerk in Amsterdam. Kaarten zijn te bestellen via het inschrijfformulier.

---

Nieuwsbrief oktober 2019

Volgens de archieven werd Bach in 1703 aangenomen in Weimar in de positie van lakei aan het hof van de hertog. Die benoeming was administratief gezien frauduleus, want Bach werd wel degelijk geacht orgel te spelen, en niet lakei te zijn. Omdat Bach als jonge organist verschillende keren was uitgenodigd om de toenmalige hoforganist, Johann Effler (een goede vriend van de familie Bach), te vervangen, en een officiële aanstelling er toen nog niet in zat, maar hem toch te kunnen betalen, werd hij dan maar ingeschreven als ‘lakei’.

In dienst van de hertog van Weimar

Na enkele jaren werkzaam te zijn geweest als organist van de Nieuwe Kerk in Arnstadt en daarna in Mühlhausen, keerde Bach in 1708 terug naar Weimar. Eerst werd hij benoemd tot hoforganist en kamermusicus, en later werkte hij zich op tot concertmeester van Willem Ernst, hertog van Saksen-Weimar.

Het ging de jonge Bach voor de wind: hij maakte furore als orgel- en klavecimbelvirtuoos en componeerde in deze periode veel van de orgelwerken die hem later beroemd zouden maken in heel Duitsland en daarbuiten. Ook leerde hij in deze periode zijn goede vriend en mede-componist Georg Philipp Telemann kennen, toen als hofkapelmeester werkzaam aan het hertogelijke hof in Eisenach. Telemann werd niet veel later de peetoom van zijn tweede zoon Carl Philipp Emanuel. Ook financieel ging het goed, want hertog Willem-Ernst had zo’n respect voor de talenten van Bach dat hij hem royaal uitbetaalde.

Bach in de Bajes

Maar het hofleven in Weimar werd ontsierd door de vele ruzies en intriges in de hertogelijke familie, en toen Bach in 1716 ook nog eens werd gepasseerd voor de post van Kapelmeester was het welletjes. Hij begon uit te kijken naar nieuwe uitdagingen. Prins Leopold von Anhalt-Köthen bood hem in 1717 die kans, en Bach aarzelde dan ook geen moment om de nieuwe functie van Hofkapelmeester van Köthen aan te nemen. Maar toen werd hertog Willem-Ernst goed wakker en greep in: hij was niet van plan Bach zomaar te laten gaan en zette hem achter slot en grendel.

‘Op 6 november 1717 werd de heer Bach, voormalig organist en concertmeester veroordeeld tot een verblijf in de gerechtelijke gevangenis voor het onbeschaamd en koppig afdwingen van zijn ontslag. Op 2 december is genoemde vrijgelaten en heengezonden met mededeling van oneervol ontslag…’ Vier weken moest Bach in de ‘Bastille’ (foto), een soort gevangenis in een Weimarse kerker blijven. Dat had nog veel langer kunnen duren, als niet Leopold van Anhalt-Köthen en Koning August II hadden ingegrepen: begin december mocht Bach zijn onverdiende cel verlaten.

Bachs korte verblijf in de gevangenis bleek voer voor een mythe: Bach zou in de Bastille begonnen zijn met het schrijven van de Cellosuites en Das wohltemperierte Klavier. Beide werken behoren nog altijd tot de beroemdste klassieke composities aller tijden.  Tijdens zijn jaren in Köthen werden deze immers gepubliceerd, en het valt niet uit te sluiten dat het verblijf in een cel Bach tomeloos heeft geïnspireerd. Zekerheid hierover zal er echter wel nooit komen.

Zing mee met onze uitvoering van de Matthäus Passion op zaterdag 16 maart 2024 in de Dominicuskerk in Amsterdam.
Kaarten zijn te bestellen via het inschrijfformulier.

Luister en kijk naar dit fragment van Das wohltemperierte Klavier.

---

 

Nieuwsbrief oktober 2019

Johann Sebastian Bach wordt niet voor niets door velen de grootste componist aller tijden genoemd: zijn werk spreekt nog altijd velen aan, zowel in de originele versie als in modernere bewerkingen. Wie herinnert zich niet de controversiele versie van Bachs Toccata door de band Ekseption, uit het jaar 1973?

Ook in de 21e eeuw zijn alweer vele pogingen gedaan om Bachs werk opnieuw te interpreteren. Hieronder volgen twee voorbeelden daarvan. We vragen ons af: hoe zou Bach dit alles toch vinden?

ERBARME DICH IN HET ARABISCH

De Libanese contralto, Fadia el-Hage, begon haar muzikale carrière op 14-jarige leeftijd als zangeres. Ze werkte ook als acteur in Libanese televisie en films. In 1984 studeerde ze af aan de Universiteit van Libanon met een graad in psychologie. Zij en haar man emigreerden vervolgens naar Duitsland, waar ze zang (specialisatie: oratorium) studeerde aan het Richard-Strauss-Conservatorium in München en haar diploma behaalde in 1990. Hieronder haar wondermooie, betoverende versie van het Erbarme Dich in het Arabisch, hier begeleid door het Nederlands Blazers Ensemble.

 

BACH IN HET JAZZREPERTOIRE

Ook in andere genres dan het klassieke wordt Bach dankbaar gebruikt als inspiratiebron. Nikoletta Szőke is een Hongaarse jazzvocaliste  die internationale bekendheid heeft gewonnen als winnaar van de ‘Shure Montreux Jazz Voice Competition 2005’. Ook hier blijkt dat je met Bach vele kanten op kunt!

 

BACH ALS INSPIRATIEBRON VOOR FLUITIST THIJS VAN LEER

Introspection is een studioalbum van Thijs van Leer. Thijs werd ooit ontdekt door Willem Duys. Duys was een liefhebber van de muziek van Rogier van Otterloo. Voorts was Duys liefhebber van muziek van Rita Reys, de vrouw van Pim Jacobs. Het kon dus niet uitblijven dat Van Leer een plaat zou opnemen met van Otterloo, en dat die plaat geproduceerd zou worden door Ruud Jacobs, de broer van Pim Jacobs. Willem Duys schreef het voorwoord bij het album. Het album staat vol met arrangementen van klassieke muziek verpakt in een modern jasje, dan wel popmuziek geschreven voor Focus verpakt in een klassiek jasje.

Wilt u meezingen met de prachtige Matthäus Passion op 16 maart 2024, in een traditionele uitvoering met orkest, orgel en een groot projectkoor? U kunt zich direct inschrijven. De dag vindt plaats in de Dominicuskerk in Amsterdam, op loopafstand van het Centraal Station.

---

Nieuwsbrief januari 2019

Bachs muziek is gecomponeerd om, in de Paastijd, in een kerk te worden uitgevoerd. Daarom zijn we blij dat we weer welkom zijn in de Dominicuskerk te Amsterdam om dit werk in een groot projectkoor uit te voeren.

De populariteit van Bachs Paasmuziek laat zich eigenlijk moeilijk verklaren: hoe kan het dat dit werk, 290 jaar na zijn eerste uitvoering, nog steeds wordt uitgevoerd? Alleen al in Nederland zijn er jaarlijks tientallen verschillende uitvoeringen te bezoeken in maart en april, plus véél meer dan 100 opnames verkrijgbaar op cd en lp.

Toch werd na die eerste uitvoering op Goede Vrijdag (de vrijdag vóór Pasen) 1727 het werk maar spaarzaam uitgevoerd. Nog drie keer mocht Bach zelf het werk uitvoeren, maar na zijn dood in 1750 bleef het op de plank liggen.

Wellicht vonden mensen het kolossale werk (68 delen) een beetje teveel van het goede: het vraagt ook wel wat om twee uur en drie kwartier van Bach te blijven genieten. (Lees vooral door als u dit soms ook wel vindt!)